ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ

 

Κεντρική φωτογραφία: επισκέπτες φωτογραφίζουν το Λιοντάρι της Αμφίπολης, ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία του 4ου αιώνα π.Χ., με ύψος 5,30 μέτρων, το οποίο βρίσκεται πέντε χιλιόμετρα από τον τύμβο Καστά.

ΑΝΔΡΟΣΘΕΝΗΣ – 
Ήταν γιος του Καλλίστρατου και καταγόταν από την Θάσο. (Στραβ. 16.3.2) Στην συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Αμφίπολη. To 326 π.Χ. αναφέρεται ως ένας από τους τριηράρχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αργότερα συνόδεψε τον Νέαρχο στο ταξίδι του προς τον ωκεανό (Στραβ. 16.3.2). Το 324 π.Χ. στάλθηκε από τον Αλέξανδρο να εξερευνήσει την Αραβική ακτή.
ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ – 
Μακεδόνας, γιος του Κάλλα με καταγωγή από την Αμφίπολη. Ηταν νικητής σε αθλητικούς αγώνες στην Τύρο το 332 π.Χ. Η νίκη του αναφέρεται σε επιγραφή που βρίσκεται τώρα στο Μουσείο Αμφιπόλεως.
AΠΟΛΛΟΔΩΡΟΣ – 
 Ήταν Μακεδόνας από την Αμφίπολη και ένας από τους εταίρους του Μ. Αλεξάνδρου. Στις γραμματειακές πηγές αναφέρεται να έχει τον βαθμό του στρατηγού. Φέρεται να ήταν διοικητής των στρατιωτών στην Βαβυλώνα (Αρ. 3.16.4) Παρέμεινε εκεί ως τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου (Αρ. 7.18.1)
ΑΡΙΣΤΟΝΟΥΣ – 
Ήταν γιος του Πεισαίου. Είχε καταγωγή από την Εορδαία (Αρ. Ινδ. 18.5), ενώ αναφέρεται και ως Πελλαίος (Αρ. 6.8.24). Ήταν ένας από τους Σωματοφύλακες του Μ. Αλεξάνδρου. Το 326 π.Χ. τον βρίσκουμε στον Υδάσπη ποταμό ως έναν από τους τριηράρχους. Μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου ταχθηκε με το μέρος του Περδίκκα. Τον υπηρέτησε ως γενικός διοικητής στην εκστρατεία στην Κύπρο, όπου οι Κύπριοι βασιλείς είχαν πάρει το μέρος του Πτολεμαίου. Νικήθηκε και αναγκάστηκε να παραδοθεί στον Αντίγονο. Στην συνέχεια ο Αντίπατρος τον συγχώρεσε, με την προϋπόθεση να αποτραβηχτεί στην Μακεδονία. Μετά το θάνατο του Αντιπάτρου, ο Αριστόνους πήρε το μέρος του Πολυπέρχονα. Ανέλαβε να κρατήσει την Αμφίπολη και μάλιστα κατάφερε να νικήσει τον στρατηγό του Κάσσανδρου, Κρατεύα. Ο Κάσσανδρος τελικά κατάφερε και τον ξεγέλασε. Αφού τον έπεισε να παραδόσει την Αμφίπολη, τον παρέδωσε σε συγγενείς του Κρατεύα, οι οποίοι τον δολοφόνησαν.
ΛΑΟΜΕΔΩΝ – 
Γιός του Λάρυχου και αδερφός του Ερίγυιου. (Αρ. 3.6.5) Είχε γεννηθεί στην Μυτιλήνη. Αργότερα του δόθηκε περιουσία στην Αμφίπολη όπου και εγκαταστάθηκε. Ήταν ένας από τους Εταίρους. Πήρε μέρος στην εκστρατεία στην Ασία. Στην Ισσό, μαθαίνουμε πως τον διόρισε ο Αλέξανδρος, υπεύθυνο για τους Πέρσες αιχμαλώτους. Πιθανότατα επειδή ήταν δίγλωσσος. Υπήρξε ένας από τους τριηράρχους στον Υδάσπη ποταμό (Αρ. Ινδ. 18.4). Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου ανέλαβε την σατραπεία της Κοίλης Συρίας. Τα ίχνη του χάνονται στην Ασία όταν κυνηγημένος από τον Πτολεμαίο, απέδρασε με τον Αλκέτα στην Καρία. Πιθανότατα να σκοτώθηκε, όπως οι υπόλοιποι οπαδοί του Αλκέτα στην Κρητόπολη.
 
ΕΡΙΓΥΙΟΣ - 
Γιός του Λάρυχου και αδερφός του Λαομέδοντα. Είχε γεννηθεί στην Μυτιλήνη και εγκαταστάθηκε αργότερα με την οικογένεια του στην Αμφίπολη. Ήταν και αυτός ένας από τους Εταίρους. Στην εκστρατεία της Ασίας φέρεται να ήταν επικεφαλής των Πελοποννήσιων συμμάχων (Αρ. 3.6.6). Στην μάχη της Ισσού είχε κάτω από τις διαταγές του το ιππικό των συμμαχικών δυνάμεων. (Α 2.8.9 – Κουρτ. 3.9.8.) Του ανατέθηκε η καταδίωξη του Σατιβαρζάνη, τον οποίο σκότωσε σε μονομαχία (Κουρτ. 7.4.32-8). Το 328 π.Χ ο Ερίγυιος πέθανε στην Σογδιανή – πιθανότατα από κάποια αρρώστια – όπου και τάφηκε με τιμές (Κουρ. 8.2.40)
ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ – 
Ήταν γιος του Δράκοντα και καταγόταν από Κω. Ήταν ο προσωπικός γιατρός της Ρωξάνης. Σκοτώθηκε μαζί με την Ρωξάνη το 310 π.Χ. στην Αμφίπολη. Είχε γράψει το βιβλίο «Ιατρικά» (Σούδα Ι567)
ΝΕΑΡΧΟΣ – 
Είχε καταγωγή από την Κρήτη και ήταν γιος του Ανδροτίμου, πιθανότατα από την Λατώ (Α 3.6.5). Ο Βασιλιάς Φίλιππος Β’ τον εξόρισε στην Αμφίπολη, καθώς λόγω των γεγονότων με τον Πυξόδαρο, ο ίδιος είχε πέσει στη δυσμένεια του Βασιλιά. Αργότερα αποκαταστάθηκε από τον Αλέξανδρο και ανέλαβε διοικητής της Λυκίας στην Μ. Ασία. (Α 3.6.6.). Το 326 π.Χ. του δόθηκε η αρχηγία του στόλου. Ξεκίνησε με τον στόλο από τον Υδάσπη ποταμό, έπλευσε στις ακτές του Περσικού κόλπου και έφτασε στις εκβολές του Ευφράτη ποταμού. Σύντομα ακολούθησαν η εξερεύνηση των ακτών της Αραβίας και της Κασπίας. Αργότερα τον βρίσκουμε στα Σούσα, όπου παντρεύτηκε την κόρη της Βαρσίνης. (Α. 7.4.6 ) Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου, υποστήριξε τον Αντίγονο τον μονόφθαλμο. Ο τελευταίος τον εμπιστεύθηκε ως έναν από τους συμβούλους του γιου του, Δημήτριου του Πολιορκητή, στην Συρία ( 313 π.Χ.) Τα ίχνη του από εκεί και πέρα χάνονται.
ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ (ή ΠΕΙΘΑΓΟΡΑΣ) – 
Μακεδόνας μάντης από την Αμφίπολη. Πήρε μέρος στην εκστρατεία της Ασίας μαζί με τον αδερφό του, Απολλόδωρο. Φέρεται να προφήτευσε τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου και του Ηφαιστίωνα.
http://history-of-macedonia.com/2014/08/19/alexander-marshals-amphipolis/
 

ΥΓ 
Για να μην δημιουργηθούν λανθασμένες εντυπώσεις. Το άρθρο αναφέρεται σε αξιωματούχους του Μ. Αλεξάνδρου που σύμφωνα με τις γραμματειακές πηγές σχετίζονται με την Αμφίπολη.
Είτε από καταγωγή, είτε επειδή εγκαταστάθηκαν, είτε επειδή φέρονται να έχασαν την ζωή τους στην ευρύτερη περιοχή. Δεν ισχυρίζεται ότι κάποιος από τους προαναφερόμενους είναι ο ένοικος του τάφου στην Αμφίπολη.
 ΠΗΓΗ  http://history-of-macedonia.com

Γράφει η Κωνσταντίνα Πλεσιώτη

Παρακολουθώ κι εγώ τις τελευταίες μέρες το θρίλερ της ανασκαφής στην Αμφίπολη, με ενδιαφέρον και ίσως και μια μικρή δόση ζήλιας. Από την σύντομη εμπειρία μου στο επάγγελμα,μπορώ να διαβεβαιώσω ότι τίποτα δεν προκαλεί μεγαλύτερη έξαψη και ενθουσιασμό σ’ έναν αρχαιολόγο, από τη θέα ενός κλειστού τάφου, ανεξαρτήτως μεγέθους ή εποχής. Δεν είναι λίγες οι φορές, που η προσμονή και η επιμονή ανταμείβονται με το άνοιγμα του τάφου και ευρήματα σπάνιας ομορφιάς ή ευτελούς υλικής, αλλά σημαντικής ιστορικής αξίας ισοσταθμίζουν τις ατελείωτες ώρες γραφειοκρατικής δουλειάς, βαρετής αποδελτίωσης και μοναχικής μελέτης της εγχώριας και ξένης βιβλιογραφίας.

Ο εντοπισμός του εντυπωσιακού μακεδονικού τάφου της Αμφίπολης στον τύμβο Καστά, προσέλκυσε το ενδιαφέρον όχι μόνο των ειδικών, αλλά και μεγάλης μερίδας του κόσμου. Είναι ενθαρρυντικό που τόσοι άνθρωποι ασχολούνται με μια αρχαιολογική έρευνα, μάλλον όμως πρόκειται για μια περαστική μόδα και όχι για μια εδραιωμένη τάση, όπως θα άξιζε σε μια χώρα με τόσο πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, όπως η δική μας. Ο μόνος λόγος που το γεγονός έχει απασχολήσει τα ΜΜΕ και το κοινό, είναι η συσχέτιση του χώρου με την πάντα δημοφιλή προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ας είμαστε όμως ειλικρινείς! Η πιθανότητα ο τύμβος της Αμφίπολης να ανήκει στον Μέγα Αλέξανδρο είναι απειροελάχιστη. Κατά τους ανασκαφείς, οι οποίοι εν τέλει είναι και οι πλέον αρμόδιοι, πιο πιθανό είναι να προορίζονταν για κάποιο σημαίνοντα και εξαιρετικά πλούσιο Μακεδόνα στρατηγό, για το όνομα του οποίου οψόμεθα. Όλα τα υπόλοιπα σενάρια που αναπαράγονται σωρηδόν στα ΜΜΕ και, κυρίως, στο διαδίκτυο κάνουν τον μακαρίτη τον Φώσκολο να μοιάζει ερασιτέχνης, και προσωπικά τα θεωρούσα φαιδρά και ανάξια σχολιασμού. Ακούγοντας όμως κάποιες συζητήσεις, συνειδητοποίησα ότι αρκετοί άνθρωποι, ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου, τα υιοθετούν και περιμένουν εναγωνίως τις εξελίξεις, λες και πρόκειται για το φινάλε κάποιου τούρκικου σίριαλ.

Η αρχαιολογία, όμως, δεν είναι η επιστήμη των εύκολων και γρήγορων απαντήσεων. Απαιτεί νηφαλιότητα, ηρεμία και, κυρίως, υπομονή. Οι σπουδαίες αρχαιολογικές ανακαλύψεις δεν γίνονται πάντα στο πεδίο, στη διάρκεια της ανασκαφής, αλλά μέσα σε σκοτεινές βιβλιοθήκες, σε κάποιο εργαστήριο ή μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή. Μπορεί να περάσουν και δεκαετίες μέχρι να μπορέσουν οι αρχαιολόγοι, σε συνεργασία συνήθως με άλλους επιστημονικούς κλάδους, να εκτιμήσουν πλήρως την σπουδαιότητα ενός ευρήματος και να καταλάβουν την ακριβή προέλευση και χρήση του. Τρανό παράδειγμα ο μηχανισμός των Αντικυθήρων, που αν και ανασύρθηκε το 1900, μόλις πριν από λίγα χρόνια κατέστη δυνατό να κατανοήσουμε τον σύνθετο τρόπο λειτουργίας του και την ακριβή αρχική μορφή του.

Ο τύμβος της Αμφίπολης είναι από μόνος του, ανεξαρτήτως περιεχομένου, ένα πολύ σημαντικό εύρημα. Οι ανασκαφές θα συνεχιστούν και λογικά θα χρειαστούν αρκετά έτη μέχρι να ολοκληρωθούν. Ακόμη όμως και μετά το πέρας των ανασκαφών, θα χρειαστεί πολύς καιρός για να μελετηθούν διεξοδικά τα ευρήματα και να υπάρχουν αξιόπιστα ιστορικά πορίσματα, εκτός κι αν έχουμε τη σπάνια συγκυρία της ανακάλυψης μιας διαφωτιστικής επιγραφής, που θα δώσει κάποιες απαντήσεις.

Το ανυπόμονο κοινό λοιπόν θα πρέπει να περιμένει, να είναι επιφυλακτικό και να μην απογοητεύεται από την αργή πορεία της έρευνας. Η Ρώμη δε χτίστηκε σε μια μέρα, και απ’ ό,τι φαίνεται θα χρειαστεί πολύ περισσότερο για να ανασκαφεί…