Γιατί ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν βρίσκεται στην Αμφίπολη
Τι χρειάζεται η Ιστορία αν
τα παραμύθια είναι περισσότερο δελεαστικά και πιστευτά;
Προφανώς για να αποκοιμίζουν τους ανθρώπους. Ματαίως αρχαιολόγοι και
ιστορικοί προσπαθούν αυτές τις ημέρες να αντιπαρατάξουν ιστορικές
πηγές και γνώση αιώνων για τα γεγονότα που ακολούθησαν μετά τον
θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ. ως την ταφή
του, η οποία επ΄ ουδενί αναφέρεται ότι μπορεί να είχε γίνει
στην Αμφίπολη. Από την Βόρεια Ελλάδα ως την Κρήτη και εν συνεχεία
πέραν των ελληνικών συνόρων - ας είναι καλά το διαδίκτυο - βοά ο
κόσμος, ότι σ΄ αυτόν τον εντυπωσιακό πράγματι, τύμβο της Αμφίπολης,
που ανασκάπτεται τα τελευταία δύο χρόνια βρίσκεται θαμμένος ο
Μέγας Αλέξανδρος. Από πού κι ως πού; Μα, ένας τόσο μεγάλος
τύμβος μόνον έναν πολύ μεγάλο βασιλιά θα μπορούσε να κρύβει,
είναι η αφελής απάντηση, η οποία μάλιστα γίνεται πιστευτή!
Ούτε η χλιαρή ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού έχει βάλει τα πράγματα στη θέση τους. «Το εύρημα της Αμφίπολης είναι οπωσδήποτε ιδιαίτερα σημαντικό, όμως πριν προχωρήσει η ανασκαφική έρευνα, οποιαδήποτε ερμηνεία και πολύ περισσότερο οποιαδήποτε ταύτιση με ιστορικά πρόσωπα στερείται επιστημονικής τεκμηρίωσης και είναι παρακινδυνευμένη», αναφέρει. Από τη μεριά της όμως η προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων και ανασκαφέας του τύμβου κυρία Αικατερίνη Περιστέρη μπορεί να μην έχει αναφερθεί ποτέ δημοσίως στον Μέγα Αλέξανδρο (σημειωτέον πέρυσι διαρρεόταν η πληροφορία ότι πρόκειται για τον τάφο της Ρωξάνης και του Αλέξανδρου Δ ΄) αλλά ούτε και εμφανίσθηκε να το διαψεύσει. Και από την άλλη οι αρχές της πόλης κάνουν ό,τι μπορούν για να συνδαυλίσουν την υπόθεση, προφανέστατα για λόγους, που ουδεμία σχέση έχουν με την αρχαιολογία και την ιστορία αλλά με την προσωπική προβολή.
Επί των γεγονότων τώρα: Ο τύμβος που αποκαλύπτεται στη θέση Καστά της Αμφίπολης διαθέτει κτιστό περίβολο εξαιρετικής κατασκευής, που φθάνει σε ύψος τριών μέτρων και αποτελείται από βάσεις, ορθοστάτες, ανωδομή και επιστέψεις από λευκό μάρμαρο της Θάσου. Η περιφέρεια του τύμβου είναι περί τα 500 μέτρα από τα οποία έχουν ανασκαφεί τα 405 ενώ η χρονολόγησή του ορίζεται στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα. Στα μεταγενέστερα της κατασκευής του χρόνια όμως το μνημείο καταστράφηκε με αποτέλεσμα να έχουν χαθεί πολλά αρχιτεκτονικά μέλη του, κάποια από τα οποία εντοπίσθηκαν από την έρευνα της Εφορείας σπαρμένα στην περιοχή όπου βρίσκεται ο περίφημος Λέων της Αμφίπολης. Μία εκδοχή μάλιστα τον θέλει να ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του χωμάτινου τύμβου. Ας σημειωθεί όμως ότι ο τύμβος της Αμφίπολης δεν είναι νέο «εύρημα», αντίθετα οι πρώτες ανασκαφές στη θέση Καστά είχαν αρχίσει στην δεκαετία του ’60 από τον αείμνηστο αρχαιολόγο Δ. Λαζαρίδη.
Το κυρίως ερώτημα, τι μπορεί να εμπεριέχει η τούμπα δεν μπορεί να απαντηθεί άμεσα, λόγω της πολύχρονης ανασκαφής που θα απαιτηθεί και αντίστοιχα ενός μεγάλου προϋπολογισμού σε εποχές ισχνών αγελάδων. Σε κάθε περίπτωση όμως, σοβαροί αρχαιολόγοι και γνώστες της μακεδονικής γης υποστηρίζουν, ότι ναι μεν το μνημείο είναι σημαντικό, όχι όμως, ουδεμία έχει σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο.
Σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου - διάστημα κατά το οποίο εκείνος είχε ταριχευθεί ενώ ταυτόχρονα κατασκευαζόταν η πολύτιμη, χρυσή αρμάμαξα για την μεταφορά του - άρχισε η πορεία από τη Βαβυλώνα προς το μαντείο του Αμμωνα, όπως θεωρείται ότι ήταν η επιθυμία του. Την άμαξα ακολουθούσε και προστάτευε στρατιωτική φρουρά αλλά και μεγάλη τεχνιτών είτε για να ανοίγουν δρόμους είτε για να επισκευάζουν την κατασκευή.
Κατά τον Διόδωρο όμως στα σύνορα Συρίας και Αιγύπτου συνάντησε την πομπή ο Πτολεμαίος και «έκλεψε» τη σορό, την οποία και μετέφερε στην Αλεξάνδρεια θέλοντας να ισχυροποιήσει έτσι τη θέση του στην περιοχή αυτή ιδρύοντας ένα ανεξάρτητο βασίλειο. Γιατί αν ο Περδίκκας είχε το δακτυλίδι του Αλέξανδρου εκείνος είχε τον ίδιο! Σύμφωνα με τον Κούρτιο εξάλλου η σορός του Αλέξανδρου δεν μεταφέρθηκε κατ΄ ευθείαν στην Αλεξάνδρεια αλλά πρώτα στην Μέμφιδα ώσπου να κατασκευαστεί το λαμπρό τέμενος που θα την φιλοξενούσε. Πρόκειται για το μεγαλοπρεπές μαυσωλείο, που έμεινε γνωστό στην Αλεξάνδρεια ως «Σώμα» ή «Σήμα».
Πολλοί ήταν οι γνωστοί άνδρες που επισκέφθηκαν το μαυσωλείο στη συνέχεια, μεταξύ των οποίων ο Iούλιος Καίσαρας το 45 π.Χ. σύμφωνα με μαρτυρίες του Σουετόνιου και του Λουκιανού (λέγεται ότι έσπασε ένα κομμάτι τής μύτης τού νεκρού ήταν πήγε να τον αγγίξει), ενώ ο Αύγουστος κατέθεσε στεφάνι μετά την νίκη του κατά του Μάρκου Αντώνιου και της Κλεοπάτρας στο Ακτιο το 31 π.Χ. και την κατάκτηση της Αλεξάνδρειας το 30 π.Χ. Αναφέρεται μάλιστα ότι, όταν οι οδηγοί του θέλησαν να τον πάνε και στους τάφους της Πτολεμαϊκής Δυναστείας, εκείνος απάντησε πως «Ηρθα να δω έναν βασιλιά και όχι νεκρούς». Λίγο νωρίτερα πάντως η Κλεοπάτρα είχε αφαιρέσει μεγάλη ποσότητα χρυσού από τον τάφο, προκειμένου να τον χρησιμοποιήσει για τις ανάγκες του πολέμου της εναντίον της Ρώμης. Και νωρίτερα αυτής ακόμη, ένας άλλος Πτολεμαίος, ο επονομαζόμενος Παρείσακτος ή Κόκκης (107-68 πΧ) είχε αντικαταστήσει το χρυσό φέρετρο με γυάλινο.
Πολλές ακόμη αναφορές υπάρχουν για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια, οι οποίες σταματούν ωστόσο απότομα στα τέλη του 4ου μ.Χ. αιώνα, όταν στην μεγάλη επίθεση των χριστιανών της πόλης υπό τον πατριάρχη Θεόφιλο εναντίον των εθνικών ισοπεδώθηκαν το Σεράπειον, το Μουσείον και η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ενώ το μαυσωλείο «εξαφανίσθηκε» μέσα στα χαλάσματα… Λίγο αργότερα έτσι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος θα μπορούσε να πει με ειρωνεία το περίφημο «Πού γαρ, ειπέ μοι, το Σήμα Αλεξάνδρου;».
Εκτοτε ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου αναζητείται στα πιο πιθανά αλλά και απίθανα μέρη. Από την έρημο Σίουα της Αιγύπτου (όπου η χώρα έγινε διεθνώς ρεζίλι εξ αιτίας ελληνίδας αρχαιολόγου που ισχυριζόταν ότι είχε βρει τον Αλέξανδρο) ως τη Βενετία στον ναό του Αγίου Μάρκου κι από εκεί ως το Ουζμπεκιστάν ή και ως την Αυστραλία. Κατόπιν αυτών φυσικά, γιατί όχι στην Αμφίπολη, ίσως αναρωτηθούν κάποιοι, μόνον που η πιθανότητα μιας επικείμενης γελοιοποίησης - στο κάτω - κάτω μπορεί ο τύμβος να είναι απλώς …κενός - καλόν θα είναι να βρίσκεται στο μυαλό καθενός.
Ούτε η χλιαρή ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού έχει βάλει τα πράγματα στη θέση τους. «Το εύρημα της Αμφίπολης είναι οπωσδήποτε ιδιαίτερα σημαντικό, όμως πριν προχωρήσει η ανασκαφική έρευνα, οποιαδήποτε ερμηνεία και πολύ περισσότερο οποιαδήποτε ταύτιση με ιστορικά πρόσωπα στερείται επιστημονικής τεκμηρίωσης και είναι παρακινδυνευμένη», αναφέρει. Από τη μεριά της όμως η προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων και ανασκαφέας του τύμβου κυρία Αικατερίνη Περιστέρη μπορεί να μην έχει αναφερθεί ποτέ δημοσίως στον Μέγα Αλέξανδρο (σημειωτέον πέρυσι διαρρεόταν η πληροφορία ότι πρόκειται για τον τάφο της Ρωξάνης και του Αλέξανδρου Δ ΄) αλλά ούτε και εμφανίσθηκε να το διαψεύσει. Και από την άλλη οι αρχές της πόλης κάνουν ό,τι μπορούν για να συνδαυλίσουν την υπόθεση, προφανέστατα για λόγους, που ουδεμία σχέση έχουν με την αρχαιολογία και την ιστορία αλλά με την προσωπική προβολή.
Επί των γεγονότων τώρα: Ο τύμβος που αποκαλύπτεται στη θέση Καστά της Αμφίπολης διαθέτει κτιστό περίβολο εξαιρετικής κατασκευής, που φθάνει σε ύψος τριών μέτρων και αποτελείται από βάσεις, ορθοστάτες, ανωδομή και επιστέψεις από λευκό μάρμαρο της Θάσου. Η περιφέρεια του τύμβου είναι περί τα 500 μέτρα από τα οποία έχουν ανασκαφεί τα 405 ενώ η χρονολόγησή του ορίζεται στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα. Στα μεταγενέστερα της κατασκευής του χρόνια όμως το μνημείο καταστράφηκε με αποτέλεσμα να έχουν χαθεί πολλά αρχιτεκτονικά μέλη του, κάποια από τα οποία εντοπίσθηκαν από την έρευνα της Εφορείας σπαρμένα στην περιοχή όπου βρίσκεται ο περίφημος Λέων της Αμφίπολης. Μία εκδοχή μάλιστα τον θέλει να ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του χωμάτινου τύμβου. Ας σημειωθεί όμως ότι ο τύμβος της Αμφίπολης δεν είναι νέο «εύρημα», αντίθετα οι πρώτες ανασκαφές στη θέση Καστά είχαν αρχίσει στην δεκαετία του ’60 από τον αείμνηστο αρχαιολόγο Δ. Λαζαρίδη.
Το κυρίως ερώτημα, τι μπορεί να εμπεριέχει η τούμπα δεν μπορεί να απαντηθεί άμεσα, λόγω της πολύχρονης ανασκαφής που θα απαιτηθεί και αντίστοιχα ενός μεγάλου προϋπολογισμού σε εποχές ισχνών αγελάδων. Σε κάθε περίπτωση όμως, σοβαροί αρχαιολόγοι και γνώστες της μακεδονικής γης υποστηρίζουν, ότι ναι μεν το μνημείο είναι σημαντικό, όχι όμως, ουδεμία έχει σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο.
Σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου - διάστημα κατά το οποίο εκείνος είχε ταριχευθεί ενώ ταυτόχρονα κατασκευαζόταν η πολύτιμη, χρυσή αρμάμαξα για την μεταφορά του - άρχισε η πορεία από τη Βαβυλώνα προς το μαντείο του Αμμωνα, όπως θεωρείται ότι ήταν η επιθυμία του. Την άμαξα ακολουθούσε και προστάτευε στρατιωτική φρουρά αλλά και μεγάλη τεχνιτών είτε για να ανοίγουν δρόμους είτε για να επισκευάζουν την κατασκευή.
Κατά τον Διόδωρο όμως στα σύνορα Συρίας και Αιγύπτου συνάντησε την πομπή ο Πτολεμαίος και «έκλεψε» τη σορό, την οποία και μετέφερε στην Αλεξάνδρεια θέλοντας να ισχυροποιήσει έτσι τη θέση του στην περιοχή αυτή ιδρύοντας ένα ανεξάρτητο βασίλειο. Γιατί αν ο Περδίκκας είχε το δακτυλίδι του Αλέξανδρου εκείνος είχε τον ίδιο! Σύμφωνα με τον Κούρτιο εξάλλου η σορός του Αλέξανδρου δεν μεταφέρθηκε κατ΄ ευθείαν στην Αλεξάνδρεια αλλά πρώτα στην Μέμφιδα ώσπου να κατασκευαστεί το λαμπρό τέμενος που θα την φιλοξενούσε. Πρόκειται για το μεγαλοπρεπές μαυσωλείο, που έμεινε γνωστό στην Αλεξάνδρεια ως «Σώμα» ή «Σήμα».
Πολλοί ήταν οι γνωστοί άνδρες που επισκέφθηκαν το μαυσωλείο στη συνέχεια, μεταξύ των οποίων ο Iούλιος Καίσαρας το 45 π.Χ. σύμφωνα με μαρτυρίες του Σουετόνιου και του Λουκιανού (λέγεται ότι έσπασε ένα κομμάτι τής μύτης τού νεκρού ήταν πήγε να τον αγγίξει), ενώ ο Αύγουστος κατέθεσε στεφάνι μετά την νίκη του κατά του Μάρκου Αντώνιου και της Κλεοπάτρας στο Ακτιο το 31 π.Χ. και την κατάκτηση της Αλεξάνδρειας το 30 π.Χ. Αναφέρεται μάλιστα ότι, όταν οι οδηγοί του θέλησαν να τον πάνε και στους τάφους της Πτολεμαϊκής Δυναστείας, εκείνος απάντησε πως «Ηρθα να δω έναν βασιλιά και όχι νεκρούς». Λίγο νωρίτερα πάντως η Κλεοπάτρα είχε αφαιρέσει μεγάλη ποσότητα χρυσού από τον τάφο, προκειμένου να τον χρησιμοποιήσει για τις ανάγκες του πολέμου της εναντίον της Ρώμης. Και νωρίτερα αυτής ακόμη, ένας άλλος Πτολεμαίος, ο επονομαζόμενος Παρείσακτος ή Κόκκης (107-68 πΧ) είχε αντικαταστήσει το χρυσό φέρετρο με γυάλινο.
Πολλές ακόμη αναφορές υπάρχουν για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια, οι οποίες σταματούν ωστόσο απότομα στα τέλη του 4ου μ.Χ. αιώνα, όταν στην μεγάλη επίθεση των χριστιανών της πόλης υπό τον πατριάρχη Θεόφιλο εναντίον των εθνικών ισοπεδώθηκαν το Σεράπειον, το Μουσείον και η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ενώ το μαυσωλείο «εξαφανίσθηκε» μέσα στα χαλάσματα… Λίγο αργότερα έτσι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος θα μπορούσε να πει με ειρωνεία το περίφημο «Πού γαρ, ειπέ μοι, το Σήμα Αλεξάνδρου;».
Εκτοτε ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου αναζητείται στα πιο πιθανά αλλά και απίθανα μέρη. Από την έρημο Σίουα της Αιγύπτου (όπου η χώρα έγινε διεθνώς ρεζίλι εξ αιτίας ελληνίδας αρχαιολόγου που ισχυριζόταν ότι είχε βρει τον Αλέξανδρο) ως τη Βενετία στον ναό του Αγίου Μάρκου κι από εκεί ως το Ουζμπεκιστάν ή και ως την Αυστραλία. Κατόπιν αυτών φυσικά, γιατί όχι στην Αμφίπολη, ίσως αναρωτηθούν κάποιοι, μόνον που η πιθανότητα μιας επικείμενης γελοιοποίησης - στο κάτω - κάτω μπορεί ο τύμβος να είναι απλώς …κενός - καλόν θα είναι να βρίσκεται στο μυαλό καθενός.
ΠΗΓΗ tovima.gr
Το μυστικό του τάφου και τα «σφραγισμένα» τείχη της Αμφίπολης!
Φύλακες και περιπολικά της Αστυνομίας αποκλείουν την πρόσβαση. Πίσω από την κόκκινη κορδέλα, που απαγορεύει στο κοινό να πλησιάσει, προβάλλει ο λόφος -λουσμένος στον καυτό ήλιο- που κρατάει στα σπλάχνα του το καλά κρυμμένο μυστικό του τάφου της Αμφίπολης. Βρίσκεται εδώ άραγε, κάτω από τους τόνους χώματος που εναπόθεσε το πέρασμα των αιώνων, ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου; Η σκέψη προκαλεί δέος, παγκόσμιο ενδιαφέρον και πυρετό στα χέρια που κρατούν την αρχαιολογική σκαπάνη. Τα βήματα πάνω στο χώμα μοιάζουν με κρυφτό στους ακόμη ανέγγιχτους διαδρόμους της Ιστορίας. Τουλάχιστον μέχρι να ακουστεί η φωνή του πρώτου φύλακα της ΚΗ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων: «Κρατηθείτε μακριά. Απαγορεύεται να είστε εδώ!»
Η αποστολή της «κυριακάτικης δημοκρατίας» έφτασε στη θρυλική Αμφίπολη, στα ίχνη της διάσημης πλέον ανασκαφής στη θέση Καστά. Από τα πρώτα λεπτά που ο επισκέπτης αντικρίζει τον μυθικό λέοντα της Αμφίπολης, νιώθει ότι περνά σε μια άλλη εποχή, τον κατακλύζει ένα περίεργο συναίσθημα μετάβασης στα ανεξάντλητα απόκρυφα της αρχαίας Ελλάδας, που ακόμη βρίσκονται θαμμένα και περιμένουν το φως.
Με «άκρως εμπιστευτική» απόφαση του Αντώνη Σαμαρά πριν από περίπου μία εβδομάδα η ανασκαφή στο σημείο Καστά της Αμφίπολης, για την οποία το τελευταίο διάστημα οργιάζουν οι φήμες περί ύπαρξης εκεί του τάφου του μεγάλου Μακεδονα στρατηλάτη που κατέκτησε τον κόσμο, έκλεισε. Μάλιστα, αποκλειστικές πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας» αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός ετοιμάζει και επίσκεψη τις προσεχείς εβδομάδες στον χώρο.
Ολη την τελευταία εβδομάδα, οι αρχαιολόγοι και η προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων της περιοχής Αικατερίνη Περιστέρη τηρούν σιγήν ιχθύος, μετά τον μεγάλο θόρυβο που έχει ξεσπάσει. «Είναι τουλάχιστον απίθανο και στερείται κάθε επιστημονικής σοβαρότητας να υποστηρίζουμε πως το εύρημα της Αμφίπολης “κρύβει” τον τάφο του Αλεξάνδρου. Για τον απλούστατο λόγο ότι στον έναν χρόνο που διαρκεί η ανασκαφή δεν έχουμε φτάσει ακόμα τον τάφο. Προς το παρόν είμαστε μπροστά σ' έναν λαμπρό ταφικό περίβολο, μοναδικό στον ελληνικό χώρο» αναφέρει η κυρία Περιστέρη, η οποία έχει ζητήσει να σταματήσει η «φασαρία» γύρω από το μνημείο. «Μέχρι να καταλήξουμε τι ακριβώς υπάρχει μέσα, ενδεχομένως θα περάσουν πολλά χρόνια, καθώς η ανασκαφή βρίσκεται σε αρχικό στάδιο. Θα πρέπει να υπάρξει ψυχραιμία και υπομονή» αναφέρει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» η έμπειρη αρχαιολόγος.
Δρακόντεια μέτρα
Ο χώρος της ανασκαφής στο ύψωμα Καστά, που βρίσκεται ακριβώς πάνω από το χωριό Μεσολακκιά Σερρών, φρουρείται πια μέρα και νύχτα από ειδικό προσωπικό της ΚΗ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων. «Εχουμε εντολή να καταγράφουμε όλες τις κινήσεις οχημάτων και, σε περίπτωση που κάποιος πλησιάζει στην ανασκαφή, να ειδοποιούμε την Αστυνομία» λέει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» κάποιος φύλακας. Σε μικρή απόσταση από το σημείο αστυνομική δύναμη βρίσκεται συνεχώς σε επιφυλακή και εγρήγορση. «Σκέπασαν όλη την ανασκαφή με ειδικό κάλυμμα και δεν πλησιάζει κανείς. Φυλάνε τον χώρο 24 ώρες το 24ωρο με ιδιαίτερη προσοχή» αναφέρει κάτοικος της Μεσολακκιάς.
Μοναδικό στο είδος του
Μέχρι στιγμής οι έρευνες αποκάλυψαν έναν κυκλικό χτιστό περίβολο, που χρονολογείται με τα έως τώρα δεδομένα στο τέλος του 4ου αι. π.Χ. (περί το 325-300 π.Χ). Ο εντυπωσιακός -μοναδικός για τα ελληνικά δεδομένα περίβολος- είναι κατασκευασμένος με βάσεις, ορθοστάτες, ανωδομή και επιστέψεις από λευκό μάρμαρο Θάσου και έχει συνολικό ύψος 3 μ., σιάμετρο 1,60 μ. και υπολογιζόμενη περιφέρεια μήκους περίπου 500 μ., από τα οποία έχουν ανασκαφεί σήμερα τα 405 μ.
Το μνημείο καταστράφηκε στα μεταγενέστερα χρόνια, με αποτέλεσμα αρκετά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη να μη βρίσκονται στη θέση τους. Η έρευνα της ΚΗ΄ ΕΠΚΑ εντόπισε αρχιτεκτονικά μέλη του μνημείου εγκατεσπαρμένα στην περιοχή του χώρου του Λέοντα της Αμφίπολης, πολλά από τα οποία είχαν ήδη επαναχρησιμοποιηθεί για την κατασκευή της βάσης του και, επομένως, ο εντυπωσιακός περίβολος φαίνεται να συνδέεται με τον Λέοντα της Αμφίπολης που, όπως εκτιμάται, ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του χωμάτινου τύμβου.
Η ανασκαφή χρηματοδοτήθηκε τον τελευταίο χρόνο με ποσό 180.000 ευρώ από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το υπουργείο Μακεδονίας - Θράκης και το υπουργείο Πολιτισμού. Με νέα έκτακτη χρηματοδότηση ύψους 40.000 ευρώ θα συνεχιστούν οι ανασκαφές, όπως ανακοίνωσε την Πέμπτη ο υπουργός Πολιτισμού Πάνος Παναγιωτόπουλος, ο οποίος επισκέφθηκε την περιοχή. Οι επικεφαλής του υπουργείου υποσχέθηκαν οικονομική ενίσχυση έτσι ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα το έργο. Ως το τέλος του χρόνου οι ανασκαφείς αναμένεται να ολοκληρώσουν την ανασκαφή του ταφικού περιβόλου και να προχωρήσουν στο άνοιγμα του περιεχομένου του.
Τα... σενάρια
Μέχρι στιγμής σενάρια για το ταφικό μνημείο δίνουν και παίρνουν. Πολλοί λένε ότι ανήκει στον ίδιο τον Μεγαλέξανδρο, άλλοι ότι είναι ο τάφος της Ρωξάνης και του γιου της Αλέξανδρου Δ΄, ενώ έχει επίσης κυκλοφορήσει ότι είναι ταφικό μνημείο μεγάλου πληθυσμού Αθηναίων πολιτών, οι οποίοι έπεσαν νεκροί στη μάχη του Δραβήσκου το 465 π.Χ.
Αντιδρώντας, το υπουργείο Πολιτισμού σε ανακοίνωσή του χαρακτηρίζει παρακινδυνευμένα τα όποια συμπεράσματα πριν ολοκληρωθεί το έργο της ανασκαφής.
«Οι έρευνες φέρνουν στο φως ιδιαίτερα σημαντικό κυκλικό περίβολο, που χρονολογείται με τα έως τώρα δεδομένα στο τέλος του 4ου αι. π.Χ. Πρόκειται για εξαιρετικά αξιόλογο χτιστό περίβολο που ορίζει χωμάτινο τύμβο και είναι κατασκευασμένος με βάσεις, ορθοστάτες, ανωδομή και επιστέψεις από λευκό μάρμαρο Θάσου. Το εύρημα της Αμφίπολης είναι οπωσδήποτε ιδιαίτερα σημαντικό, όμως, πριν προχωρήσει η ανασκαφική έρευνα, οποιαδήποτε ερμηνεία και πολύ περισσότερο οποιαδήποτε ταύτιση με ιστορικά πρόσωπα στερείται επιστημονικής τεκμηρίωσης και είναι παρακινδυνευμένη».
Σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται τους τελευταίους μήνες οι κάτοικοι της Αμφίπολης και της Μεσολακκιάς, οι οποίοι είδαν στο ύψωμα του Καστά να εμφανίζεται σιγά σιγά ο τεράστιος τύμβος. «Σίγουρα βρίσκεται κάτι σπουδαίο στο σημείο, δεν έχει ξαναβρεθεί τόσο μεγάλο μνημείο τέτοιου είδους. Τα μέτρα φύλαξης είναι πρωτοφανή, έχουν βρεθεί ακόμη πολλά εκθέματα στην περιοχή μας, αλλά ποτέ δεν σημειώθηκε τέτοια κινητοποίηση» αναφέρει ο Χρήστος Γιαννίδης, κάτοικος της Αμφίπολης.
Πάντως οι περισσότεροι κάτοικοι τηρούν στάση αναμονής αναφορικά με το μυστικό που μπορεί να κρύβει ο περιβόητος τάφος. «Ακούγονται και γράφονται πολλά, αλλά πρέπει να είμαστε ψύχραιμοι. Γνωρίζουμε όλα τα σενάρια και περιμένουμε με αγωνία. Πάντως η φημολογία και μόνο έχει εκτινάξει τον τουρισμό στην περιοχή. Παρότι η Αμφίπολη παρουσιάζει τεράστιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, δεν τύγχανε καμίας προβολής, με συνέπεια τα ιδιαίτερα σημαντικά εκθέματα να μένουν σχετικά άγνωστα» τονίζει ο Γιώργος Κυπριανίδης, επίσης κάτοικος Αμφίπολης.
Η ιστορία της Αμφίπολης χάνεται στους προϊστορικούς χρόνους και διανύει χιλιάδες χρόνια ως το σήμερα. Δεκάδες εκθέματα στο τοπικό μουσείο φανερώνουν την εμφάνιση των πρώτων κατοίκων από το 1050 π.Χ. Κατά τη διάρκεια των αρχαϊκών χρόνων (700-500 π.Χ.) σημειώνεται η εγκατάσταση των θρακικών φύλων. Την ακμή της οφείλει στους Αθηναίους, οι οποίοι αμέσως μετά τη μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.) άρχισαν να ενδιαφέρονται γι' αυτήν, πραγματοποιώντας το 466 π.Χ. την πρώτη αποτυχημένη εκστρατεία για την κατάληψή της. Είκοσι εννέα χρόνια αργότερα ο Αγνων, κατ' εντολή του Περικλή, έφτασε στην Ηιόνα, το επίνειο, και έχτισε στη θέση Εννέα Οδοί την Αμφίπολη.
Το 424 π.Χ. ο Λακεδαιμόνιος στρατηγός Βρασίδας κατέκτησε την Αμφίπολη, η οποία θεωρείτο στρατηγικής σημασίας για τα ορυχεία χρυσού και ασημιού στο Παγγαίο. Το 422 π.Χ. ο Κλέων, με τον αέρα της νίκης που είχε πετύχει στην Πύλο, κατάφερε να πείσει τους Αθηναίους και με 30 πλοία, 1.200 πεζούς και 300 ιππείς αποβιβάστηκε στη Χαλκιδική και αμέσως κατευθύνθηκε προς την Ηιόνα. Η σύγκρουση των δύο στρατών δεν θα αργήσει και οι Αθηναίοι του Κλέωνα θα νικηθούν και θα τραπούν σε φυγή, ενώ ο ίδιος θα δεχτεί θανάσιμο χτύπημα Μυρκίνιου πελταστή. Ταυτόχρονα όμως τραυματίζεται βαριά και πεθαίνει και ο στρατηγός των Σπαρτιατών Βρασίδας, που θάβεται με μεγαλοπρέπεια και εξαιρετικές τιμές στην αγορά της Αμφίπολης. Κάτω από τον χώρο όπου βρίσκεται σήμερα το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης ανακαλύφθηκε και η οστεοθήκη του, με ένα χρυσό στεφάνι.
Το 358 π.Χ. η Αμφίπολη κατελήφθη από τον Φίλιππο, για να καταστεί η ναυτική βάση των προπαρασκευών της ασιατικής εκστρατείας, που τελικά θα πραγματοποιήσει ο Μέγας Αλέξανδρος.
Τα ευρήματα που έχουν βγει στο φως χαρακτηρίζονται εξαιρετικής σημασίας, μεταξύ των οποίων αγγεία, ειδώλια, γλυπτά, έργα μικροτεχνίας και εκατοντάδες άλλα αντικείμενα. Μάλιστα, κοντά στο Γυμνάσιο που βρέθηκε στην περιοχή ανακαλύφθηκε η στήλη του Εφηβαρχικού Νόμου, που δίνει πληροφορίες για τους κανόνες εκπαίδευσης των εφήβων.
Οι ανασκαφές στη θέση Καστά της Αμφίπολης ξεκίνησαν το 1965 από τον αείμνηστο Δημήτρη Λαζαρίδη και διήρκεσαν έως το θάνατό του το 1985. Εκτοτε πήραν και πάλι μπροστά μόλις τον Ιούλιο του 2009.
Η ανακάλυψη του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου μοιάζει ιστορία βγαλμένη από κάποια ταινία του Ιντιάνα Τζόουνς. Οι αμέτρητοι μύθοι, τα σενάρια, οι πιθανές τοποθεσίες και ένας μυστηριώδης κρίκος μύθων και γεγονότων έχουν κάνει στο πέρασμα των αιώνων την ανακάλυψη του τάφου του εμμονή για πολλούς αρχαιολόγους και ιστοριοδίφες.
Ο Μέγας Αλέξανδρος γεννήθηκε το 356 π.Χ στην Πέλλα και πέθανε στις 10 Ιουνίου του 323 π.Χ στη Βαβυλώνα. Ο Μακεδόνας στρατηλάτης φέρεται να είχε ζητήσει να ταφεί στο μαντείο του Αμμωνα. Μετά τον θάνατό του στη Βαβυλώνα, μια μεγάλη συνοδεία ξεκίνησε το ταξίδι για τον τόπο ταφής. Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής, ο Πτολεμαίος κάπου κατά τη διάρκεια της πορείας έκλεψε τη σορό και τη μετέφερε στην Αλεξάνδρεια, όπου τοποθετήθηκε σε ένα μαυσωλείο που ονομαζόταν Σώμα ή Σήμα.
Στο πέρασμα των αιώνων πολλά σημαντικά ιστορικά πρόσωπα φέρεται να τίμησαν τη σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μεταξύ των οποίων και ο Ιούλιος Καίσαρας, ενώ οι ιστορικοί της εποχής είχαν καταγράψει και τη χρησιμοποίηση χρυσαφιού από τον τάφο του, προκειμένου να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο κατά της Ρώμης. Γενικά έχουν καταγραφεί πολλές αναφορές ιστορικών που τοποθετούσαν τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, οι οποίες ωστόσο σταματούν απότομα στα τέλη του 4ου μ.Χ. αιώνα.
Τότε σημειώθηκαν τα εκτεταμένα επεισόδια στην Αλεξάνδρεια, κατά την οποία ισοπεδώθηκαν το Σεράπειον, το Μουσείον και η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, ενώ η τύχη του μαυσωλείου έκτοτε αγνοείται.
Από τότε ξεκίνησε και το ανηλεές κυνήγι του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στα πέρατα της Γης. Από τη Βενετία και την έρημο Σίβα της Αιγύπτου, ως το Ουζμπεκιστάν και πολλά ακόμη απίθανα μέρη, ο μύθος και το μυστήριο που ασκεί ο μεγαλύτερος αυτοκράτορας όλων των εποχών φαίνεται ότι είναι ακαταμάχητα.
Πολλά διεθνή δίκτυα φιλοξένησαν δημοσιεύματα αναφορικά με την ανασκαφή στην Αμφίπολη, μεταξύ των οποίων και το Associated Press. Στο συγκεκριμένο κείμενο γίνεται λόγος για το «ενδεχόμενο να πρόκειται για την τελευταία κατοικία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς και της γυναίκας του Ρωξάνης και του νεαρού διαδόχου τους. Οι ελληνικές ιστοσελίδες είναι ενθουσιώδεις από το γεγονός ότι μπορεί να βρέθηκε ο τάφος του βασιλιά πολεμιστή Μεγάλου Αλεξάνδρου του 4ου αιώνα π.Χ., τον οποίον ψάχνουν για αρκετά χρόνια και θεωρούνταν ότι βρίσκεται στην Αίγυπτο» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η Ρωξάνη ήταν η πρώτη σύζυγος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Γεννήθηκε περί το 341 π.Χ. στη Βακτρία (σημερινό Αφγανιστάν). Παντρεύτηκε τον Μέγα Αλέξανδρο το 327 π.Χ., σε ηλικία 14 ετών, μετά την κατάκτηση του φρουρίου του πατέρα της από τον μεγάλο στρατηλάτη. Ο γάμος είχε πολιτική σκοπιμότητα, με στόχο τον εξευμενισμό των Βακτρικών Σατραπειών.
Η Ρωξάνη τον συνόδευσε στην εκστρατεία του στην Ινδία και γέννησε τον γιο τους Αλέξανδρο Δ΄ μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ. Δώδεκα χρόνια μετά, η Ρωξάνη και ο γιος της έπεσαν θύματα άγριας δολοφονίας, έπειτα από εντολή του βασιλιά Κάσσανδρου. Η αιτία των δολοφονιών ήταν για να σφετεριστεί τον θρόνο του βασιλείου, μια και ο 12χρονος Αλέξανδρος Δ΄ ήταν ο μόνος διάδοχος της τεράστιας αυτοκρατορίας.
Ολοι οι επιστήμονες που έχουν μελετήσει τον Λέοντα της Αμφίπολης συμφωνούν ότι πρόκειται για επιτάφιο μνημείο. Από κει και πέρα, οι απόψεις των ειδικών διχάζονται. Υπάρχει η άποψη ότι στήθηκε από τον Αγνωνα, φίλο του Περικλή, για να τιμηθούν οι χιλιάδες Αθηναίοι νεκροί της μάχης του Δραβήσκου. Μια άλλη άποψη λέει ότι το μνημείο χτίστηκε προς τιμήν του ναυάρχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου Νεάρχου, ενώ άλλοι επιστήμονες πιστεύουν ότι το λιοντάρι χτίστηκε προς τιμήν του Λαομέδοντα, επίσης ναυάρχου του Μ. Αλεξάνδρου. Αυτή την άποψη φαίνεται να ενστερνίζεται και το υπουργείο Πολιτισμού. Μια άποψη που έχει διατυπωθεί επίσης και που διαφέρει ριζικά από όλες τις υπόλοιπες είναι αυτή που λέει ότι ο Λέοντας ορθώθηκε απλώς για να συμβολίζει τη δόξα και το μεγαλείο της Αμφίπολης, είχε δηλαδή αντίστοιχο ρόλο με αυτόν των λιονταριών στο νησί της Δήλου.
Ακόμα και για την καταστροφή του μνημείου δεν υπάρχει μία άποψη. Από τη μια υπάρχουν αυτοί που ισχυρίζονται ότι το λιοντάρι κατέστρεψαν οι Ρωμαίοι, από την άλλη υπάρχουν αυτοί που ισχυρίζονται ότι το λιοντάρι καταστράφηκε από τους Βουλγάρους κατά τη διάρκεια των επιδρομών του Ιωαννίτση.
ΠΗΓΗ dimokratianews.gr
Σέρρες: Σπουδαία αρχαιολογική ανακάλυψη-Είναι ο τάφος του Μ.Αλεξάνδρου;
Το σίγουρο είναι ότι τα πρώτα στοιχεία από την αρχαιολογική σκαπάνη δείχνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη αρχαιολογική ανακάλυψη. Όλο αυτό που προκύπτει και η έντονη φημολογία που έχει ανακύψει πως πρόκειται για τον τάφο του Μ.Αλεξάνδρου έχει ξεκινήσει από το διαδίκτυο και δεν έχει βάση. Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση από την προϊσταμένη ΚΗ εφορίας αρχαιοτήτων στις Σέρρες, κυρία Κατερίνα Περιστέρη, δεν έχει προχωρήσει η ανασκαφική έρευνα, με λίγα λόγια αν οι επιστήμονες δεν προχωρήσουν με τις έρευνες τους,αν οι επιστήμονες δεν μπουν μέσα στο ταφικό μνημείο,δεν μπορούμε να γνωρίζουμε σε ποιον ανήκει ο τάφος αυτός.
Είναι γεγονός ότι μιλάμε για ένα μεγάλο και σημαντικό ταφικό μνημείο. Τα στοιχεία που οδηγούν τους επιστήμονες στο συμπέρασμα αυτό είναι δύο. Το πρώτο στοιχείο είναι ο ταφικός του περίβολος,η περίμετρος του είναι πάρα πολύ μεγάλη,είναι στα 500 μέτρα. Ανάλογος ταφικός περίβολος δεν έχει ανακαλυφθεί στον ελλαδικό χώρο ποτέ. Ο τάφος του βασιλιά Φιλίππου είναι ασύγκριτα μικρότερος από το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης και δεν έχει περίβολο.
Ένα άλλο στοιχείο που έρχεται να προστεθεί είναι πως στην κορυφή του τύμβου του μακεδονικού τάφου ειχε τοποθετηθεί το Λιοντάρι της Αμφίπολης. Άρα μπορούμε να μιλήσουμε με σιγουριά για κάποιον στρατηγό, για κάποια σημαντική προσωπικότητα που έχει ταφεί στο χώρο αυτό.
Αυτός είναι ο Λέοντας της Αμφίπολης που πιστεύεται ότι διακοσμούσε την κορυφή του υπό ανακάλυψη τάφου. Είναι ένα από τα σημαντικά μνημεία που διασώθηκαν και το μοναδικό που αναστηλώθηκε κοντά στην παλιά του θέση. Είναι ένα επιτάφιο μνημείο του 4ου αιώνα π.Χ. Πιθανόν ανήκει στον Λαομέδοντα, ναύαρχο και πιστό σύντροφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Έχει ύψος 5,30μ. και εικονίζεται καθιστό στα πίσω πόδια. Πρώτη φορά έγινε γνωστή η ύπαρξη του ευρήματος στην Αθήνα από μία αναφορά της 7ης μεραρχίας του ελληνικού στρατού το 1912. Κατά τον μήνα Αύγουστο το 1916, Άγγλοι στρατιώτες που κατασκεύαζαν οχυρωματικά έργα στην γέφυρα της Αμφίπολης, βρήκαν τα μαρμάρινα κομμάτια του λιονταριού και προσπάθησαν να τα μεταφέρουν ως την θάλασσα προκειμένου να τα φυγαδεύσουν στην Αγγλία. Μα η προσπάθεια τους ματαιώθηκε από τους Βουλγάρους οι οποίοι μόλις είχαν καταλάβει το Παγγαίο και άρχισαν να τους βομβαρδίζουν.
Δεν γνωρίζουμε όμως πότε ακριβώς,από ποιον και για τι σκοπό στήθηκε το μνημείο. Κατά τον καθηγητή Αρβανιτόπουλο, στήθηκε από τον Άγνωνα με υπόδειξη του φίλου του Περικλή, για να θυμίζει τους 10000 νεκρούς που έπεσαν στην μάχη του Δραβίσκου για το μεγαλείο της Αθήνας. Ο αρχαιολόγος Λαζαρίδης υποθέτει ότι είναι ταφικό έργο του τέλους του 4ου αιώνα π.Χ. και ιδρύθηκε προς τιμήν του ναυάρχου του Μ.Αλεξάνδρου Λεωσθένους από την Μυτιλήνη.Το πρόσωπο του λιονταριού, που υπήρξε ανέκαθεν ιερό σύμβολο των Μακεδόνων , θα ήταν στραμμένο ασφαλώς κατά την πόλη προς πέρα, εκφράζοντας έτσι πληρέστερα το σκοπό και το μεγαλείο της.
Τέλος πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν και άλλες απόψεις σχετικά με τον σκοπό ή την αιτία ανέγερσης του όπως το ότι ο Λέων της Αμφίπολης ανεγέρθηκε ως συμβολικό μνημείο, που εξέφραζε την μεγάλη δύναμη της πόλης, όπως συνέβη και με τους Λέοντες της Δήλου.
Επιπροσθέτως η λαϊκή παράδοση λέει ότι ο γλύπτης του, αγνώστου ταυτότητας , αφού τελείωσε το δημιούργημα του, το οποίο αποτελούσε και την αποκορύφωση της καριέρας του και έπρεπε να είναι σύμβολο δύναμης αφού ήταν αφιερωμένο σε κάποιο σημαντικό πρόσωπο βρέθηκε μπροστά σε μια δυσάρεστη έκπληξη. Το λιοντάρι δεν είχε την γλώσσα του. Απελπισμένος λοιπόν το πέταξε στον ποταμό Στρυμόνα προκειμένου να μην το δει κανείς και ντροπιαστεί.
ΠΗΓΗ ASTRIKIPROVOLI.COM
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου